| Ciekawi ludzie |
| Profesor dr Jan Mikulicz Radecki(Johann Freiherr von Mikulicz-Radecki) (1850-1905) Profesor dr Jan Mikulicz Radecki (1850-1905) to światowej sławy chirurg. Urodził się 16.05.1850 r. w Czerniowcach (Ukraina). Ojciec - polski szlachcic herbu Gozdawa, matka Austriaczka Emilia Ludwika Damnitz. Gimnazjum ukończył w Czerniowcach. Gdy miał 17 lat umarła mu matka, Mikulicz trafił do domu stryja lekarza. W 1869 r., wbrew woli ojca, zapisał się na Wydział Lekarski Uniwersytetu Wiedeńskiego. Wynikiem tej decyzji było wstrzymanie pomocy finansowej z domu. Dorabiał nauką gry na fortepianie, ucząc m.in. Henriettę i Fridę Pacher, Henrietta została później jego żoną. Zawarta w tym okresie znajomość z prof. prawa narodów Leopoldem Neumannem zaowocowała tym, że do końca studiów otrzymywał stypendium w wysokości 700 guldenów rocznie. Po ukończeniu w 1875 r. studiów i po wielu staraniach, podjął pracę w klinice kierowanej przez prof. Billrotha (chirurgicznej w Wiedniu) - będącej u szczytu swej działalności. Znajdowały w niej odbicie najnowsze prądy naukowe, wykorzystywano nowoczesną technikę operacyjną, zasady aseptyki. Mikulicz prowadził badania i obserwację chorych, wykonywał dodatkowe badania mikroskopowe, odpowiadał za instrumenty i materiały opatrunkowe dla całej kliniki. Po trzech i pół latach uzyskał stanowisko asystenta. W 1880 r. uzyskał z chirurgii habilitację - na podstawie pracy "Boczne skrzywienie kolana i jego sposoby leczenia". W 1880 r. - 12 grudnia wziął ślub z Henriettą Pacher. Zgodnie z ówczesnymi zasadami, Mikulicz jako żonaty nie mógł być dłużej asystentem w klinice Billrotha, 1 października 1881 r. opuścił ją. Podjął pracę w poliklinice, w tym czasie wykonał ezofagoskop (wziernikowanie przełyku) i gastroskop (wziernikowanie żołądka), stając się pionierem tego typu badań w medycynie. W 1882 r. - dzięki poparciu prof. Billrotha i swojej siostry Emilii Zborowskiej został kierownikiem Kliniki Chirurgicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Klinika Chirurgiczna była bardzo skromna, liczyła 21 łóżek, miała tragiczne warunki sanitarne. Mikulicz rozpoczął starania o budowę nowego budynku kliniki, które zostały uwieńczone sukcesem dopiero po jego odejściu z Krakowa. W tym czasie rozszerzono zakres wykonywanych zabiegów tj.: brzuszne, ginekologiczne, laryngologiczne. Klinika zaczęła się cieszyć dużym powodzeniem, a jej kierownik - przyjmowany z niechęcią, zyskał sympatię i uznanie naukowe. Piastował stanowisko zastępcy a następnie prezesa Towarzystwa Naukowego Lekarskiego, opublikował w czasie pobytu w Krakowie 30 prac w języku polskim. Przeciągające się prace nad budową nowej kliniki i niechęć jego żony do "polszczyzny" spowodowały, że przyjął stanowisko kierownika Kliniki Chirurgicznej Uniwersytetu w Królewcu. Objęcie katedry w Królewcu związane było z przyjęciem obywatelstwa pruskiego i zamknęło Mikuliczowi drogą do Uniwersytetu w Austrii, o czym skrycie marzył. Do Królewca przybył wraz z żoną i sześciorgiem dzieci w kwietniu 1887 r., miał wówczas 37 lat, i według jego żony okres królewiecki był najpłodniejszym w jego życiu. Klinika chirurgiczna jako budynek była stosunkowo nowoczesna. Mikulicz wprowadził zasady aseptyki, parowy aparat do wyjaławiania. Cieszył się dużą sławą wśród pacjentów: Rosjan, Żydów, Mazurów. Po trzech latach pobytu w Królewcu w dniu 1 października 1890 r. objął Klinikę we Wrocławiu, który leżał bliżej Berlina, a Mikulicz ciągle marzył o objęciu w nim Katedry Chirurgii. We Wrocławiu, podobnie jak w Krakowie, Klinika nie miał należytego pomieszczenia. Poprzednik Mikulicza, prof. Fischer, rozpoczął w 1888 r. budowę nowej Kliniki. 1 kwietnia 1891 r. dr Mikulicz przeprowadził się do nowego budynku Kliniki, wiosną 1897 r. uroczyście otworzył nową salę operacyjną, największą i najnowocześniejszą na owe czasy w Europie, która służy chirurgom do dziś. W 1899 roku Mikulicz otworzył prywatną klinikę przy dzisiejszej ul. Curie-Skłodowskiej 83/85. W czasie swego pobytu we Wrocławiu otrzymał propozycję objęcia Kliniki Chirurgicznej w Wiedniu i niemieckim ówcześnie Strasburgu. Nie zdecydował się na zmianę miejsca pracy, związany coraz bardziej z Wrocławiem, a dodatkowym czynnikiem był zakup w 1895 r. willi w Pełcznicy k/Świebodzic. Utrzymywał kontakty z posiadaczami zamku Książ von Hochbergami, rodziną: siostrą Emilią Zborowską, bratem Walerianem, generałem armii austriackiej. Powodziło mu się świetnie miał duże uznanie wśród pacjentów. Do Wrocławia przyjeżdżali chirurdzy z całego świata, on również był zapraszany, sława jego sięgała na cały świat. Okres wrocławski obejmuje 15 lat. Mikulicz opisał własne metody operacyjne: resekcje żołądka, chirurgiczne leczenie kręczu szyi, dwuczasowe wyłanianie jelita grubego. Najważniejszym osiągnięciem było rozpoczęcie, wspólnie z prof. chirurgii Sauerbruchem doświadczeń nad chirurgią klatki piersiowej. Wynaleziona i zbudowana przez Sauerbrucha w jego klinice komora podciśnieniowa umożliwiała przeprowadzenie pierwszych w świecie operacji na klatce piersiowej. Mikulicz wykonał po raz pierwszy resekcję nowotworu przełyku. W 1903 r. został zaproszony do Ameryki, w 20 klinikach miał wykłady, w klinice braci Mayo wykonał pokazowe operacje. W 1904 r. wraz z żoną wyjechał w podróż naukową do Anglii. Była to jego ostatnia podróż. Pod koniec tego roku wymacał u siebie guz brzucha, który 7 stycznia 1905 r. - okazał się nieoperacyjnym nowotworem żołądka. Umierał pogodzony z losem, świadomie i godnie. Zgodnie z jego wolą został pochowany w Świebodzicach. |